के हो वेब फ्रील्यान्सिंग?

© निर्मल ज्ञवाली

यदि तपाइँ कुनै कम्पनिमा जागिर गरिरहनु भएको छ र दिनहुँ ९ देखि ५ बजेसम्म अरुको अधिनमा बसेर काम गर्नु पर्दछ भने पक्कै पनि दिक्क मानेर सोच्नुहुन्छ होला कति गर्नु यो अर्काको जागिर?  म अब स्वतन्त्र भएर आफ्नै लागि केहि काम गर्न चाहन्छु । यदि यस्तो मानसिकता बनाउनु भएको छ भने फ्रील्यान्सिंग तपाइँको लागि एक उपयुक्त मार्ग बन्न पनि सक्छ । आजकल तपाइँले पनि पक्कै सुन्नु भएको होला  फ्रील्यान्स फोटोग्राफर, फ्रील्यान्स पत्रकार, फ्रील्यान्स संगीतकार, फ्रील्यान्स वेब डिजाइनर आदि इत्यादी, धेरै बिधाहरुमामा प्रख्यात बन्दै गएको छ यो फ्रील्यान्सिंग ।
अहिले तपाइँहरुको मनमा धेरै प्रश्नहरु खेलिरहेको होला, बास्तवमा के हो यो फ्रील्यान्सिंग ? कसरि गरिन्छ यो फ्रील्यान्सिंग ? यसलाई साधारण भाषामा भन्नु पर्दा फ्रील्यान्सिंग भन्नाले यस्तो कामलाई जनाउछ, जुन एउटा व्यवसायिक व्यक्तिले अरु कसैको अधिनमा नरही स्वतन्त्र रुपमा गर्ने गर्दछ । जुन काम अरु कुनै कम्पनि, संघ-संस्थासँग आबद्द नभई एक्लै गर्ने गरिन्छ र एउटै कम्पनीको लागि मात्र नभएर धेरै कम्पनीहरुकोलागि पनि गर्न सकिन्छ । एउटा फ्रील्यान्सरले पार्ट टाइम वा फुल टाइमको रुपमा पनि काम गर्न सक्दछ वा कुनै कम्पनीले दिएको काम नसकिदा सम्म आफ्नै तरिकाले गर्न सक्दछ ।
कहिँ-कहिँ फ्रील्यान्सिंग भन्नाले फ्रीमा काम गर्नु हो भनेर  यसको गलत अर्थ लगाएको पनि पाइन्छ । त्यस्तो भने पक्कै होइन, फ्रील्यान्सरहरुले कामको प्रकृति, आफुसँग भएको सिप र त्यस कामको बजार भाउको आधारमा आफ्नो शुल्क निर्धारण गर्ने गर्दछन । जुन कुनै एउटा व्यवसायिक कम्पनिले लगाउने शुल्क भन्दा कम हुने गर्दछ । जसको कारणले गर्दा पनि धेरै संघ-संस्थाहरु फ्रील्यान्सरबाट नै काम गराउन् चाहान्छन ।
फ्रील्यान्सिंगलाई एक्लै काम शुरु गर्नका लागि सबैभन्दा सजिलो, छिटो र कम लगानीमा गर्न सकिने एक प्रकारको व्यवसाय पनि भन्ने गरिन्छ । आफ्नो सुहाउदो समय अनुसार काम गर्न सकिने, अरु कुनै हाकिम वा मेनेजरहरुको अधिनमा नरही आफ्नो हाकिम आफै भएर काम गर्न पाइने र घरमै बसेर पनि काम गर्न सकिने भएकोले पनि होला आजकल धेरै मान्छेहरु फ्रील्यान्सिंग तर्फ अघि बढेको देखिन्छ ।
तपाइँ सँग सिप छ र काम गर्ने जोश, जागर र लगाव छ भने तपाइँ पनि एउटा सफल फ्रील्यान्सर बन्न सक्नुहुन्छ । तर तपाइँ सँग राम्रो सिपको बिकाश भइसकेको छैन, अनुभव बटुल्दै हुनुहुन्छ भने यहाँ आफुसँग भएको जागिर छोडेर फ्रील्यान्सिंग तर्फ लाग्नुस् भन्ने सल्लाह दिन खोजिएको भने पक्कै होइन । शुरु-शुरुमा तपाइले पार्ट टाइम फ्रील्यान्सरको रुपमा पनि शुरु गर्न सक्नुहुनेछ जस्ले तपाइँलाई फ्रील्यान्सिंगको अनुभव बटुल्न सहयोग गर्ने छ । र जागिरको साथ-साथै थप पैसा कमाउन र आफ्नो पेशामा अझ बढी अनुभवी बन्न सहयोग गर्ने छ । जस्ले तपाइँलाई आफ्नो पेशामा एक सक्षम व्यक्तिको रुपमा उभिनको लागि पनि सहयोग मिल्दछ ।
अरु पेशाहरुमा भन्दापनि बिशेष गरेर सुचना प्रविधिसँग सम्बन्धित वेब, ग्राफिक, सफ्टवेयर बिधाहरुमा यो अत्यन्तै बढ्दै गरेको पाइन्छ । संसारको जुनसुकै कुनामा बसेर पनि गर्न सकिने काम भएकोले होला आजकल वेब डिजाइन/डेभलपमेन्ट, ग्राफिक डिजाइनहरुमा फ्रील्यान्सिंग अत्यन्तै चर्चित हुदै गएको छ । र हामी जस्तो तेश्रो बिश्वका मुलुकहरुका लागि त यो झनै प्रभावकारी देखिएको छ । आजकल धेरै नेपाली दाजुभाईहरुले यसलाई नै मूल आम्दानिको श्रोत बनाउने गरेको पनि पाइएको छ । जस्ले गर्दा यो घरमै बसी-बसी बिदेशी रकम भित्र्याउन सकिने दरिलो माध्यम बन्दै गएको छ ।
यदि तपाइँ पनि फ्रील्यान्सिंग गर्ने सोंच बनाउनु भएको छ भने यो शुरु गर्नका लागि तपाइँले अनलाइनमा उपलब्ध विभिन्न साइटहरुमा रजिस्टर पनि गर्न सक्नुहुन्छ । गुरु डट कम, इल्यांसर डट कम, ओडेस्क डट कम, फ्रील्यान्स डट कम,  गेट अ फ्रील्यान्सर डट कम जस्ता विभिन्न साइटहरुले तपाइँलाई काम खोज्नका लागि सहयोग गर्नेछन्  । जँहा तपाइले आफ्नो नाम निशुल्क दर्ता गर्न सक्नुहुने छ र आफुले गरेका कामहरु र आफ्नो अनुभवलाई राख्न सक्नुहुन्छ, जस्ले गर्दा तपाईले अरु कम्पनीहरुको बिश्वास जित्न र काम पाउन् सजिलो हुनेछ । फ्रील्यान्सिंगमा कम्पनिहरुको बिश्वास जित्नु र आफ्नो सेवाको प्रबर्दन गर्नु अत्यन्तै महत्वपूर्ण देखिन्छ ।
यदि तपाइँ पनि कुनै पेशामा सक्षम हुनुहुन्छ, काम गर्नको लागि अतिरिक्क्त समय छ र आफ्नो केहि आम्दानिको श्रोत बढोस भन्ने पनि चाहनुन्छ भने त्यस्को दरिलो माध्यम बन्न सक्दछ, फ्रील्यान्सिंग ।